Δήμος Χίου

Πιθανή γενέτειρα του Όμηρου, καθώς και των μαθηματικών Ιπποκράτη και Οινοπίδη, η Χίος βρίσκεται στα βορειοανατολικά του Αιγαίου πελάγους. Είναι το πέμπτο μεγαλύτερο σε μέγεθος νησί στην Ελλάδα (842 τετρ. χλμ.) με μήκος ακτών 213  χιλιόμετρα και πληθυσμό που ζει τόσο στην πόλη της Χίου όσο και στα 64 χωριά του νησιού. Διοικητικά, μαζί με τα νησιά Οινούσσες και Ψαρά, αποτελεί το νομό Χίου με πληθυσμό που φθάνει τους 52.600 κατοίκους (απογραφή 2011). Πρωτεύουσα του νομού είναι η πόλη της Χίου, που λέγεται και Χώρα.

Το νησί είναι γνωστό για τα γραφικά του τοπία, για το εύκρατο μεσογειακό του κλίμα αλλά κυρίως για τη μαστίχα. Η μαστίχα είναι ένα παγκοσμίως μοναδικό προϊόν που παράγεται μόνο στη νότια Χίο. Είναι η φυσική ρητίνη που εκκρίνεται από το σχίνο (μαστιχόδεντρο) και έχει πολλαπλές χρήσεις στη διατροφή – ποτοποιία, ζαχαροπλαστική, μαγειρική, στη φαρμακολογία και στην παραγωγή καλλυντικών και αρωματικών προϊόντων. Το 2014 η μαστιχοκαλλιέργεια εγγράφηκε  στους Διεθνείς Καταλόγους της Σύμβασης της UNESCO για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας. Η Ένωση Μαστιχοπαραγωγών Χίου είναι ο αποκλειστικός παραγωγός και διανομέας της φυσικής Μαστίχας Χίου, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.

Σε όλη την μακρόχρονη πορεία της η Χίος γνώρισε περιόδους ακμής και παρακμής. Σήμερα είναι μια πόλη ζωντανή, με οικονομική, ναυτιλιακή και εμπορική δραστηριότητα, αλλά συγχρόνως εκπαιδευτική και πνευματική. Παρόλο που η καταστροφή του 1822, ο σεισμός του 1881 αλλά και η γενικευμένη ανοικοδόμηση των μεταπολεμικών δεκαετιών δεν άφησαν ανεπηρέαστη την ιστορική αρχιτεκτονική φυσιογνωμία της, η πόλη διατηρεί πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία για τον επισκέπτη, τόσο στο κέντρο, όσο και στις συνοικίες της.

Η Χίος διαθέτει ένα από τα καλύτερα διατηρημένα μεσαιωνικά αμυντικά δίκτυα που σώζονται στη Μεσόγειο (κάστρα και πύργοι, βίγλες, οχυρωμένοι οικισμοί). Πρόκειται για μια αξιοσημείωτη περίπτωση διάσωσης ενός συστήματος άμυνας που παρουσιάζει κοινά χαρακτηριστικά με άλλες περιοχές της Μεσογείου.

Η περιήγηση στους μεσαιωνικούς οικισμούς της κεντρικής Χίου είναι πραγματικά ένα ταξίδι στο χρόνο, καθώς δεσπόζουν εδώ καλοδιατηρημένοι μεσαιωνικοί οικισμοί ( Ανάβατος, Αυγώνυμα) και σημαντικά βυζαντινά μοναστήρια με σπουδαιότερο τη Νέα Μονή. Η Νέα Μονή είναι ένα μοναστηριακό συγκρότημα του 11ου αι., που χτίστηκε με αυτοκρατορική χορηγία του Κωνσταντίνου Θ΄ Μονομάχου και της συζύγου του, Ζωής. Το καθολικό (κεντρικός ναός) της μονής είναι ένα από τα ελάχιστα σωζόμενα δείγματα “οκταγωνικού νησιώτικου” ρυθμού, με περίφημο ψηφιδωτό διάκοσμο που απηχεί την ακμάζουσα Τέχνη της Κωνσταντινούπολης στα χρόνια της Μακεδονικής δυναστείας. Λόγω της τεράστιας σημασίας της από την άποψη της ιστορίας της τέχνης και της αρχιτεκτονικής έχει χαρακτηριστεί και προστατεύεται από την UNESCO ως Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.

Από τις πιο εντυπωσιακές περιοχές της Χίου, ο Κάμπος συνιστά ένα ιδιαίτερο οικιστικό σύνολο, όπου συνδυάζεται αρμονικά το μοναδικό φυσικό τοπίο με τα τοπικά αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά. Πολύ κοντά στην πόλη της Χίου, ο Κάμπος είναι ευρέως γνωστός για τα μυροβόλα περιβόλια εσπεριδοειδών (κυρίως για το μανταρίνι Χίου το οποίο είναι αναγνωρισμένο ως προϊόν Προστατευμένης Γεωγραφικής Ένδειξης, με κυριότερο χαρακτηριστικό το έντονο άρωμα και τη μοναδική του γεύση) αλλά και για τα παλιά αρχοντικά σπίτια. Η περιοχή έχει κηρυχθεί «ιστορικός τόπος» -«παραδοσιακός οικισμός», προστατευόμενος από το ΥΠ.Π.

Το μεσαιωνικό παρελθόν του νησιού αποτυπώνεται και στα χωριά, στα οποία ανιχνεύονται στοιχεία βυζαντινά, γενοβέζικα και ενετικά. Ειδικότερα στα χρόνια της κατάκτησης της Χίου από τους Γενοβέζους (1346-1566), τα χωριά της νότιας Χίου, όπου παράγεται η μαστίχα (Μαστιχοχώρια), οργανώνονται ως οικισμοί-φρούρια, με στόχο την άμυνα έναντι της εξωτερικής επιβουλής, αλλά και τον έλεγχο του ανθρώπινου δυναμικού.

Στη βόρεια Χίο, οι διαδρομές διασχίζουν γραφικά χωριά σκαρφαλωμένα σε γυμνά και βραχώδη τοπία, με γεωλογικό ενδιαφέρον λόγω της παλαιότητας των πετρωμάτων, καταλήγοντας όμως πολλές φορές σε υδρότοπους με τρεχούμενα νερά και πλατάνια. Ένα μεγάλο τμήμα της βόρειας Χίου έχει χαρακτηριστεί ως περιοχή NATURA 2000. Εκεί, τα Αγιάσματα, που ήταν στο παρελθόν το κέντρο του εμπορίου για τα γύρω χωριά εξαιτίας του αντιμονίου, σήμερα είναι γνωστά για τα ιαματικά λουτρά τους και τις υδροθεραπείες. Αξίζει να σημειωθεί, ότι στη Βόρεια Χίο αναβιώνει τα τελευταία χρόνια η παραγωγή του «Αριούσιου Οίνου» και έχουν αναπτυχθεί αξιόλογες ιδιωτικές πρωτοβουλίες για την ανάπτυξη της οινοπαραγωγής. Το κρασί είναι από τα πιο αξιόλογα και φημισμένα προϊόντα που παράγει η Χίος από την αρχαιότητα.

Ελάχιστοι γνωρίζουν ότι η Χίος έχει χαρακτηρισθεί από τους ειδικούς «γεωλογικός παράδεισος». Εδώ βρίσκονται τα αρχαιότερα ιζηματογενή πετρώματα, τα αρχαιότερα απολιθώματα Αμμωνιτών της Ελλάδας, καθώς και εντυπωσιακά ρήγματα και μεγάλος αριθμός καρστικών σχηματισμών. Από αυτά ξεχωρίζουν δύο, όχι πολύ μεγάλα, αλλά εξαιρετικής ομορφιάς και ξεχωριστού ενδιαφέροντος σπήλαια, το Σπήλαιο Ολύμπων και το Σπήλαιο του Αγίου Γάλακτος, τα οποία είναι επισκέψιμα για το κοινό.

Η Χίος είναι ένα ευλογημένο νησί, με πλούσιο έδαφος και άριστο μεσογειακό κλίμα το οποίο ευνοεί την παραγωγή πολλών, διαφορετικών και ποιοτικών προϊόντων. Εκτός από τη μαστίχα, το χιώτικο μανταρίνι και τον ¨Αριούσιο Οίνο» , η Χίος παράγει παραδοσιακό ούζο, γλυκά του κουταλιού, μπύρα Χίου, λευκό τυρί, μέλι, αρωματικά βότανα, επιτραπέζια ελιά θρούμπα, σούμα (παραδοσιακό χιώτικο απόσταγμα από σύκα αντίστοιχο του τσίπουρου)  και vegan αλλείματα ξηρών καρπών (φυστικοβούτυρο, αμυγδαλοβούτυρο).

Bike Friendly Χίος

H Χίος είναι από τα λίγα νησιά που λόγω του μεγέθους της, των πλούσιων φυσικών και πολιτισμικών τοπίων της αλλά και της ποικιλίας των διαδρομών που προσφέρει, ενδείκνυται για τη χρήση του ποδηλάτου.

Τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί αρκετά η ποδηλασία με αποτέλεσμα να αυξάνονται συνεχώς οι δράσεις που σχετίζονται με αυτή. Υπάρχουν μάλιστα και συγκροτημένοι σύλλογοι που προγραμματίζουν συχνά από απλές χαλαρές βόλτες σε διάφορες τοποθεσίες του νησιού, μέχρι οργανωμένες αθλητικές δράσεις αγώνες. Η ποδηλασία στη Χίο συναντάται σε τρεις βασικές μορφές: στην ερασιτεχνική ποδηλασία (ποδηλατικό τουρισμό) που εκφράζεται μέσα από βόλτες στον αστικό ιστό και στα χωριά, στην αγωνιστική ποδηλασία και στους αγώνες που την πλαισιώνουν και τέλος στην ποδηλασία βουνού με περιπλανήσεις μέσα από δασικές και αγροτικές περιοχές, βουνά, χαράδρες και ποδηλατικά μονοπάτια.

Ο ποδηλατικός τουρισμός στη Χίο προσφέρει στον επισκέπτη μια διαφορετική εμπειρία, αφού μπορεί να περνά περισσότερο χρόνο στη φύση ώστε να ανακαλύψει τα τοπία και τον πλούτο της περιοχής, γνωρίζοντας έτσι μια διαφορετική πλευρά του νησιού. Περιπλανηθείτε στην πόλη, στον Κάμπο της Χίου και στα σοκάκια των χωριών και ανακαλύψτε τις κρυμμένες  ομορφιές τους.

Κάθε χρόνο διοργανώνονται πολλές αθλητικές δράσεις με αποκορύφωμα το Βrevet Χίου. Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα ποδηλατικά γεγονότα στην Ελλάδα, μια δοκιμασία για σκληρούς ποδηλάτες, με συμμετοχές όχι μόνο από τη Χίο, ακολουθώντας μια διαδρομή που διασχίζει όλο το νησί και διανύει απόσταση 200 χιλιομέτρων. Για τους λάτρεις του mountain biking υπάρχουν διάφορες (μη οργανωμένες) διαδρομές του νησιού, όπως ο Προβατάς, η Νέα Μονή, οι Άγιοι Πατέρες, ο Ανάβατος, τα Ρετσινάδικα, το Πελινναίο κ.ά. για μια πιο extreme εμπειρία.

Έντυπο-Οδηγός ποδηλατικών διαδρομών και πληροφοριών για την Bike Friendly Χίο

Εκτός από την ποδηλασία, οι λάτρεις υπαίθριων δραστηριοτήτων μπορούν επίσης να λάβουν μέρος και σε άλλες δραστηριότητες όπως η πεζοπορία στη μαγευτική φύση της Χίου, ιστιοπλοΐα,  Windsurfing και Kitesurfing, καταδύσεις και φυσικά ψάρεμα. Επίσης, τα τελευταία χρόνια αρκετοί φυσιοδίφες και παρατηρητές φύσης επισκέπτονται τη Χίο για τις διακοπές τους, ενώ κάποια ταξιδιωτικά πρακτορεία της Αγγλίας έχουν οργανώσει στο παρελθόν εκδρομές ειδικού ενδιαφέροντος.

Η Χίος, ένας ιδιαίτερος προορισμός, για εκλεκτούς επισκέπτες με ειδικά ενδιαφέροντα ψυχαγωγικά, πολιτιστικά, γαστρονομικά, με τις αμέτρητες παρθένες ακτές της, τις ειδυλλιακές Οινούσσες και τα ιστορικά Ψαρά, παρέχουν στους επισκέπτες  την ταξιδιωτική εμπειρία που αναζητούν.

Δήμος Χίου
Δημοκρατίας 2, T.K. 82131, Χίος
tourismos@chios.gov.gr
 22713 51723, 22713 51726
https://www.chios.gr
https://www.chios.gov.gr