Ποδήλατο & Προορισμός: Συνέντευξη της Βίκυς Καραντζαβέλου στον Ευάγγελο Κυριακού και στην εφημερίδα Ελληνικός Τουρισμός

Φάκελος : Ποδήλατο & Προορισμός

Μία από τις πιο χαρούμενες στιγμές της ζωής είναι όταν σου χαρίζουν το πρώτο σου ποδήλατο. Και η αλήθεια είναι ότι ισχύει σε παγκόσμιο επίπεδο η χαρά της ανακάλυψης της ισορροπίας πάνω σε 2 τροχούς και η χαρά της απόλυτης ελευθερίας μετακίνησης από πολύ μικρή ηλικία. Ποδήλατο κάνουν όλοι ανεξάρτητα από το οικονομικό επίπεδο που βρίσκονται και αποτελεί μια μοναδική εμπειρία να «πάρεις τον αέρα» του προορισμού που επισκέπτεσαι. Αυτό σημαίνει ότι ένας προορισμός που προσπαθεί να είναι φιλικός στο ποδήλατο μπορεί να προσελκύσει επισκέπτες όλες τις εποχές του χρόνου δημιουργώντας θεματικές διαδρομές εμπειρίας και καθαρή ατμόσφαιρα μετακίνησης.

Μιλήσαμε με την Βίκυ Καραντζαβέλου, δημοσιογράφο και ιδρυτή του οργανισμού ΝΑΤΤΟΥΡ που εξειδικεύεται στην ανάπτυξη της μετακίνησης με ποδήλατο σε τουριστικούς προορισμούς και φέρνοντας την διεθνή ποδηλατική κοινότητα πιο κοντά στην Ελλάδα και τον Ελληνικό Τουρισμό.

Έχουν οι προορισμοί της Ελλάδας την κατάλληλη «πρώτη ύλη» για να προσελκύσουν ποδηλατικές εμπειρίες ;

Ναι, οι περισσότεροι προορισμοί της Ελλάδας έχουν αυτό που αναζητούν οι φίλοι του ποδηλάτου. Αυτή η «πρώτη ύλη» των ποδηλατικών διαδρομών και μονοπατιών υπάρχει στο σύνολο σχεδόν της επικράτειας, και είναι μοναδικές, όπως μοναδικό είναι το φυσικό περιβάλλον και ο φυσικός πλούτος της χώρας. Αυτό που χρειάζεται είναι ο εντοπισμός τους και η περαιτέρω ανάδειξή τους, κάτι που είναι πολύ εύκολο σε γενικές γραμμές να γίνει. Οι ποδηλατικές διαδρομές, είναι παντού τριγύρω μας και υπάρχουν πλήθος εφαρμογών και άλλων «πηγών» για την αναζήτησή τους.

Τι χρειάζεται πρακτικά ένας επισκέπτης από έναν προορισμό, όταν έρθει στην χώρα να κάνει τουρισμό χρησιμοποιώντας ένα ποδήλατο ως εμπειρία;

Τοπικούς φορείς που να έχουν στοιχειωδώς οργανώσει τις ποδηλατικές υποδομές τους, καταλύματα και ξενοδοχεία φιλικά ως προς το ποδήλατο που να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των ποδηλατών, καλό επαρχιακό δίκτυο και ανάδειξη των ποδηλατικών διαδρομών, οργανωμένες ποδηλατικές εταιρείες που να μπορούν να προσφέρουν ένα αναβαθμισμένο ή ολοκληρωμένο προϊόν ποδηλατικής εμπειρίας, και τέλος, ποδηλατική «συνειδητότητα» ή ποδηλατική κουλτούρα στον τοπικό πληθυσμό (από τους οδηγούς οχημάτων που πρέπει να εκπαιδευτούν να προσέχουν τους ποδηλάτες μέχρι και τα σχολεία που πρέπει να ενσωματώσουν προγράμματα κυκλοφοριακής και ποδηλατικής αγωγής στα παιδιά).

Οι θεματικές ποδηλατικές εμπειρίες αφορούν τον αστικό ιστό, το φυσικό περιβάλλον πέριξ αυτών ή την ευρύτερη περιοχή των προορισμών;

Αφορούν όλα αυτά. Η ποδηλασία είναι μια δραστηριότητα και ένας τρόπος μετακίνησης ταυτόχρονα, που εμπεριέχει κάθε προσβάσιμο σημείο επίσκεψης που προσελκύει το ενδιαφέρον του επισκέπτη, και ταυτόχρονα ικανοποιεί την ανάγκη της μετακίνησης είτε του πολίτη είτε του επισκέπτη. Με το ποδήλατο μπορείς να κινηθείς στις πόλεις,  στα χωριά, στους κάμπους, στα βουνά, στα δάση, δίπλα σε λίμνες-ποτάμια-θάλασσες, σχεδόν παντού.

Τι σημαίνει με λίγα λόγια «Φιλικός Προορισμός στο Ποδήλατο». Τι ρόλο παίζει η τοπική αυτοδιοίκηση και οι τοπικοί ενδιαφερόμενοι φορείς στο θέμα; Ποιες είναι οι δυσκολίες σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο;

Το δίκτυο των «Bike Friendly Προορισμών» στην Ελλάδα αποτελείται από μία σειρά επιλεγμένων Δήμων, οι οποίοι πληρούν έναν ελάχιστο αριθμό κριτηρίων, και καταβάλλουν κάθε προσπάθεια για να κάνουν τη διαμονή του ποδηλάτη-τουρίστα όσο το δυνατόν πιο άνετη. Ταυτόχρονα δημιουργούν «ποδηλατική ταυτότητα» στον προορισμό, και διευκολύνουν τον τουρίστα όσο και τους πολίτες να χρησιμοποιήσουν το ποδήλατο είτε στη διάρκεια των διακοπών τους είτε στην καθημερινότητά τους. Οι προορισμοί αυτοί, με τις ενέργειές τους και τις bike friendly πρακτικές τους, ξεχωρίζουν και για την προσήλωσή τους στην προστασία του περιβάλλοντος και για την προσπάθειά τους για αειφόρο ανάπτυξη του τουρισμού. Για όλα αυτά, η τοπική αυτοδιοίκηση έχει πολύ σπουδαίο ρόλο, καθώς συμβάλλει στο να ευαισθητοποιηθούν και οι κάτοικοι, έτσι ώστε, σε τελική ανάλυση, να μπορέσει να ενσωματωθεί η «ήπια μετακίνηση» με το ποδήλατο στο αστικό ιστό. Οι βασικές δυσκολίες σε αυτή την προσπάθεια, είναι κυρίως η δυσκολία να ενταχθεί το ποδήλατο στη φιλοσοφία του Έλληνα οδηγού και πολίτη. Εκεί υπάρχουν οι γνωστές διαχρονικές αγκυλώσεις οι οποίες δεν είναι μόνο κοινωνικές αλλά έχουν σχέση και με το νομοθετικό πλαίσιο.

Πόσο εφικτό είναι μια επιχείρηση ή ένας φορέας να γίνει φιλικός στους ποδηλάτες επισκέπτες; Ποια είναι η σειρά δράσεων για να ασχοληθούν με το θέμα;

Για να γίνει μια επιχείρηση ή ένας φορέας φιλικός στους ποδηλάτες, δεν απαιτούνται ενέργειες που να είναι δύσκολες ή μη εφικτές. Είναι μια διαδικασία εύκολη και δημιουργική. Αρκεί να υπάρχει θέληση και βούληση από την επιχείρηση ή τον φορέα να καλύψει τα κριτήρια της πιστοποίησης “bike friendly”. Η σειρά των ενεργειών που απαιτούνται είναι αρχικά η ευαισθητοποίηση και η αναγνώριση της ανάγκης για μορφές «ήπιας μετακίνησης» των τουριστών και των πολιτών, ακολούθως η θέληση για μικροαλλαγές και οργάνωση των βασικών ποδηλατικών υπηρεσιών και υποδομών για τις οποίες, ωστόσο, δεν απαιτούνται πολυέξοδες δαπάνες αλλά η συνεργασία πολλές φορές με όσους ειδικεύονται στο χώρο του ποδηλάτου (ποδηλατικές εταιρείες, καταστήματα κλπ), και τέλος, η επικοινωνία με τη ΝΑΤΤΟΥΡ για να γίνουν τα κατάλληλα βήματα για τη συλλογή των απαραίτητων δικαιολογητικών και την κάλυψη των προϋποθέσεων του Bike Friendly.

Ποια είναι τα οφέλη μιας αναγνωρίσιμης Ελλάδας ως χώρας ποδηλατικού τουρισμού; Μπορεί αυτό να γίνει αν οι προορισμοί και οι φορείς δεν προχωρήσουν σε ενέργειες δικτύωσης για πιο ολοκληρωμένες εμπειρίες; 

Τα οφέλη μιας Ελλάδας με «ποδηλατική ταυτότητα» για τον τουρισμό είναι τεράστια. Αυτό δείχνουν εξάλλου τα αντίστοιχα παραδείγματα από το εξωτερικό και κυρίως ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες που έχουν δουλέψει χρόνια στην ανάπτυξη του ποδηλατικού τουρισμού. Όμως για να φτάσουμε σε αυτό το δεύτερο ή και τρίτο στάδιο ανάπτυξης του ποδηλατικού τουρισμού στην Ελλάδα, να αναπτύξει δηλαδή το σύνολο της επικράτειας την ποδηλατική αυτή ταυτότητα, χρειάζεται πρώτα να θέσουμε τα σωστά ποδηλατικά «θεμέλια», με την επί μέρους και κατά τόπους ανάπτυξη του ποδηλατικού τουρισμού και των υποδομών. Σαφώς, στην παρούσα φάση είμαστε μακριά από μια γενική «αναγνωρισιμότητα» της Ελλάδας ως ποδηλατικού προορισμού. Αυτήν τη στιγμή πρέπει να διαμορφώσουμε αρχικά το προϊόν που λέγεται «ποδήλατο και τουρισμός». Είναι, τέλος, πολύ σημαντικό να πούμε, ότι το ποδήλατο αποτελεί ουσιαστικά μια μορφή «ήπιας μετακίνησης» που δεν έχει μια «αυτάρκεια» όσο αφορά την ίδια την δραστηριότητα της ποδηλασίας, αλλά μπορεί να διασυνδέσει όλες τις θεματικές μορφές τουρισμού. Ο ποδηλατικός τουρισμός δεν αφορά αποκλειστικά και μόνο σε μία αυτοτελή θεματική μορφή τουρισμού, αλλά στις δυνατότητες και τις προοπτικές που δίνει το ίδιο το ποδήλατο, να αποτελέσει ένα μέσο με το οποίο οι πολίτες και οι επισκέπτες μπορούν να απολαύσουν μια σειρά από μορφές δραστηριοτήτων και τοπικών χαρακτηριστικών ενδιαφερόντων.

Πηγή: ITN News